Einstein Riddles
Yıllar yıllar önce, yedi veya sekiz yaşlarındayken ben, anne babaların ardına gömüleceği bir ekran yoktu. O zamanlar daha çok bulmaca ve gazete çocuklardan rol çalardı. Arka fonda televizyon, kaçırılmasından korkulan haberler mevcuttu. Basın özgürlüğü, düşünce özgürlüğü sorgulanıyordu, yani sorgulanabiliyordu. Ayıplı mal satmak gerçekten ayıptı, yüz kızarırdı, yüzü kızarmayanlar normalleştirilmezdi. Glikoz şurubu daha sofralara gelmemişti. Domates, domates gibi kokuyordu, tavuklar uzun sürede pişiyordu.
O günlere gittiğimde en çok pazar günlerini hatırlıyorum sanırım. Veganlara özürler ama uyuduğum yatağa kadar gelen sucuk kokusu beni aileme uyandırırdı. Belli ki babam mutfaktaydı, annemin mutfaktaki gücü ve becerisi tartışılmaz tabi de, farklı bir güven vardı o işin içinde; hep birlikte sofraya oturacak olmanın ve tatil gününün dayanılmaz hafifliği...
Neden cumartesinin pabucu damdaydı bilmiyorum, halbuki genellikle hepimiz evdeydik cumartesileri de ama şey değil midir zaten, cuma akşamı, cumartesi bir hızla geçer insan ömründe, yorulacağımız kadar yorulalım da, pazar tatil zaten diye herhalde.
Neyse işte o günlerde çözmek için deli olduğum ama hiç beceremediğim bir bulmaca vardı. Çözersem, sanki koca bir aferin alacakmışım gibi gelirdi; kocaman aferinler, ne güzellerdi. Bu bulmacaların bazıları kolaylık olsun diye tablosuyla verilir, bazıları sadece metindi. Çok yıllar sonra, bir oyunla adını öğrendim: Einstein Riddle- Einstein Bulmacası. Oyunun adı pek tabii pazarlama taktiği. Aslında ilgi çeksin diye bir soru çeşidine bu isim verilmiş, bu yazıyı yazmadan az önce öğrendim. Meşhur soru, çözümü ise, aşağıda. Telefonda oynadığım versiyonu ise, Manuel halinden oldukça pratik, zorlaştırmak sizin elinizde. Öncelikle bir değişkeni sabit tutuyorsunuz. Ben burada hepsini filtreleyerek, en çok pozitif önergeye sahip parametresi buluyorum. Sonra da diğer önermeleri işleyerek tabloyu doldurmaya çalışıyorum. Eğer varsayımlar bulunacaksanız, mevcut tablonuzu kaydedebiliyorsunuz. Aksi takdirde 29 adım geriye gidebiliyorsunuz.
Cross Logic de benzer temelde, 90'lardaki formata daha yakın versiyonu, lakin ilk bahsettiğim oyuna göre daha zor ve Einstein Riddle'da işaretler yol gösterirken, Cross Logic'de İngilizce olmazsa olmaz. Farklı farklı hikayelerde bulmacaları çözerken, diğer yandan bir dedektif olarak vaka üzerine de ilerliyebiliyorsunuz.
Bu videoda iki oyundan da birer level oynanışını görebilirsiniz.
Geçirdiğim yorucu günlerin sonunda, bu oyunlar, sanki beynimin raflarını toplamama yardımcı oluyor. Bazen silip silip baştan yapıyorum, bazen hiç yapamıyorum.
Sevgiyle öneririm, tam bir beyin jimnastiği, oyunlara şans verin. Çözüp de koccaman bir aferin verin kendinize; kocaman aferinler ne güzeller.
Orijinal Einstein Bulmacasına gelecek olursak... İlk olarak 1962 yılında bir dergide, sadece 2%'lik bir çözülme oranı iddiasıyla ortaya atıldı. Einstein'ın kaleme aldığı söylendi ama 1955'te vefat etmişti. İşin içinde muhakkak pazarlama var. Güzel olan bulmaca kısmı.
Benzer formatta onlarca örnek var. Ben matematiksel.org sitesindekini ele alarak çözdüm. Size de bu tip bulmacalarda yön verebilmesi için, gidiş yolumu paylaşacağım.
Bulmaca İle İlgili Bildikleriniz
Beş tane ev var. Hepsinin iç duvarları ayrı renk: Kırmızı, yeşil, sarı, mavi ve beyaz
Her evde oturanın ayrı bir uyruğu var: İngiliz, İsveçli, Danimarkalı, Norveçli ve Alman
Hepsi ayrı bir içecek seviyor: Su, kahve, çay, süt ve bira
Her evde farklı bir hayvan var: Kedi, kuş, köpek, at ve birinde de bizim çalınan balık
Hepsi ayrı marka sigara içiyor: Blue Master, Dunhill, Blends, Pall Mall, Prince
Verilen İpuçları
İngiliz kırmızı duvarlı evde oturuyor.
İsveçlinin köpeği var.
Danimarkalı çay içiyor.
Yeşil ev tam beyaz evin solunda duruyor.
Yeşil evin sahibi kahve içmeyi seviyor.
Pall Mall sigarası içenin bir kuşu var.
Ortadaki evde oturan süt içmeyi seviyor.
Sarı evde oturan Dunhill sigarası içiyor.
Norveçli birinci evde oturuyor.
Blends marka sigara içen, kedisi olanın yanındaki evde oturuyor.
At sahibi olan, Dunhill sigarası içenin yanındaki evde oturuyor.
Blue Master içen, bira seviyor.
Mavi evin yanında Norveçli oturuyor.
Alman Prince sigarası içiyor.
Blends sigarası içenin yan komşusu su içmeyi seviyor.
O zaman bizim balık kimin evindedir?
Öncelikle altıya altılık bir tablo oluşturulur ve sabit bir satır belirlenir. Bu örnekte ben ev numaralarını sabit tutarak başladım.
EV NO | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
UYRUK | | | | | |
EV RENGİ | | | | | |
İÇECEK | | | | | |
SİGARA MARKASI | | | | | |
EVCİL HAYVAN | | | | | |
Daha sonra ipuçları takip edilerek, yerleştirilmeye başlanır. İzlediğim sıra aşağıdaki gibi oldu, hızlı video için instagram hesabına bekliyorum:
(7) Ortadaki evde oturan süt içmeyi seviyor.
(9) Norveçli birinci evde oturuyor.
(13) Mavi evin yanında Norveçli oturuyor.
(4) Yeşil ev tam beyaz evin solunda duruyor. Beyaz ikilisi sadece tabloda 4 ve 5. eve yerleştirilebilir. Yeşil ev kahve içtiği için üçüncü ev olamaz.
(5) Yeşil evin sahibi kahve içmeyi seviyor.
(15) Blends sigarası içenin yan komşusu su içmeyi seviyor.
(1) İngiliz kırmızı duvarlı evde oturuyor.
(8) Sarı evde oturan Dunhill sigarası içiyor.
(11) At sahibi olan, Dunhill sigarası içenin yanındaki evde oturuyor.
(12) Blue Master içen, bira seviyor.
(14) Alman Prince sigarası içiyor.
(3) Danimarkalı çay içiyor
(2) İsveçlinin köpeği var.
(6) Pall Mall sigarası içenin bir kuşu var.
(10) Blends marka sigara içen, kedisi olanın yanındaki evde oturuyor.
EV NO | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
UYRUK | NORVEÇ | DAN | İNGİLİZ | ALMAN | İSVEÇ |
EV RENGİ | SARI | MAVİ | KIRMIZI | YEŞİL | BEYAZ |
İÇECEK | SU | ÇAY | SÜT | KAHVE | BİRA |
SİGARA | DUNHILL | BLENDS | PALL MALL | PRINCE | WINFIELD |
EVCİL HAYVAN | KEDİ | AT | KUŞ | BALIK | KÖPEK |